W dniu 4.08.2024r. w Górnie odbyły się uroczystości upamiętniające 80 rocznicę mordu mieszkańców gmin: Daleszyce, Górno i Bieliny. Wydarzenie miało miejsce w dniu 5 sierpnia 1944r. na placu przed Kościołem w Górnie, gdzie zamordowano 33 osoby w tym 23 osoby pochodzące z terenu gminy Daleszyce, 9 osób pochodzących z terenu gminy Górno oraz jedną osobę z Makoszyna z gminy Bieliny. Na placu szkolnym naprzeciwko kościoła w Górnie powstał pomnik upamiętniający te tragiczne wydarzenia.
Głównym organizatorem finansowym uroczystości było Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Daleszyckiej przy współpracy Gminy Górno i Daleszyce a uroczystość została dofinansowana przez Starostwo Powiatowe w Kielcach. Rozpoczęła je msza święta w kościele parafialnym w Górnie celebrowana przez ks. prof. Tomasza Siemienca proboszcza parafii w Górnie.
Po uroczystej mszy świętej uczestniczy przeszli przed pomnik poświęcony ofiarom, gdzie zostały złożone wieńce oraz odbył się piknik patriotyczny.
Uroczysty przemarsz pocztów sztandarowych przy udziale Młodzieżowej orkiestry Dętej z Górna
Uczestnicy obchodów przeszli pod pomnik ofiar pacyfikacji. Szyk poprowadziła Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Górna, za nią szły poczty sztandarowe, rodziny pomordowanych, przedstawiciele samorządu terytorialnego oraz pozostali uczestnicy, w tym uczniowie obecnych na uroczystości szkół podstawowych.
Część uroczystą otworzył Wójt Gminy Górno, który powitał uczestników, w tym zaproszonych gości. Wspomniał też o wymiarze tragedii, która dokonała się w Górnie 80 lat temu. Pan Janusz Mochocki z kolei przytoczył historię wydarzeń prowadzących do tragedii oraz po niej następujących. Zebrani mogli się dowiedzieć kim byli Wybranieccy oraz jakim bestialstwem wykazał się Korpus Kawalerii Kałmuckiej — jedna z jednostek Wehrmachtu. Po przedstawieniu rysu historycznego, Pan Kacper Dziopa odczytał Apel Pamięci, w którym pomagali mu harcerze ZHP z Daleszyc.
Wieńce pod pomnikiem złożyły następujące delegacje:
- Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego w osobie Radnego Województwa Świętokrzyskiego — Pana Gerarda Pedrycza;
- Starostwa Powiatowego w Kielcach w osobach Radnych Powiatu Kieleckiego — Panów: Andrzeja Michalskiego oraz Wojciecha Furmanka;
- Urzędu i Społeczności Gminy Górno w osobach Wójta Gminy Górno — Pana Przemysława Łysaka oraz Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Górnie — Pani Irminy Maliszewskiej;
- Urzędu Miasta i Gminy Daleszyce w osobach Burmistrza Miasta i Gminy Daleszyce — Pana Dariusza Meresińskiego i Sekretarza Miasta i Gminy Daleszyce — Pana Piotra Ferensa;
- Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w osobie Wiceprezesa — Pana Arkadiusza Kubca;
- Rady Gminy Górno na czele z jej Przewodniczącym — Panem Grzegorzem Skibą;
- Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Daleszyckiej na czele z jego Prezes — Panią Alicją Furmanek;
- Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej — Koło w Daleszycach;
- a także wnuczki zamordowanego podczas pacyfikacji Leona Cedro — Panie: Elżbieta Marońska oraz Stanisława Frąk.
Nadszedł czas przemówień. Radny Województwa Świętokrzyskiego — Pan Gerard Pedrycz — odczytał list Wojewody Świętokrzyskiego — Pana Józefa Bryka. Następnie głos zabrał Burmistrz Miasta i Gminy Daleszyce — Pan Dariusz Meresiński — który podziękował wszystkim uczestnikom.
Po części uroczystej nastąpiła część artystyczna przygotowana przez Młodzieżową Orkiestrę Dętą w Górnie, Dziecięcy Zespół Pieśni i Tańca Górne Nutki oraz uczniów Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Górnie.
a także Zespół Śpiewaczy Górnianecki,
Po zakończeniu występów artystycznych głos zabrała Prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Daleszyckiej — Pani Alicja Furmanek — która podziękowała przybyłym uczestnikom uroczystości oraz podziękowała przedstawicielom Starostwa Powiatowego w Kielcach za wsparcie projektu w wysokości 4 000 zł.
Na zakończenie uroczystości na wszystkich czekał słodki poczęstunek oraz grochówka z kuchni polowej (przygotowana przez Gminne Koło Gospodarzy w Górnie), która cieszyła się wielkim powodzeniem u uczestników ze względu na walory smakowe.
Trzeba przyznać że przygotowania do uroczystości prowadzone przez specjalnie powołany komitet organizacyjny pozwoliły na spełnienie zakładanego celu projektu jakim było współpraca samorządów przy zwiększeniu postaw patriotycznych wśród mieszkańców tego regionu oraz oddanie hołdu tragicznie pomordowanym, 33 mieszkańców gminy powiatu Kieleckiego. Wspólne działania TPZD, władz samorządowych gminy Górno i Daleszyc, Gminnego Ośrodka Kultury, przedstawicieli szkół, straży pożarnych i proboszcza z miejscowości Górno, pozwoliły na bardzo dobrą współpracę międzygminną przy zaangażowaniu społecznym różnych środowisk obu gmin. Jest to wspaniały przykład, że razem można zrobić więcej.
Zarząd TPZD serdeczne podziękowania kieruje dla:
- Przemysława Łysaka – Wójta Gminy w Górnie i Dariusza Meresińskiego – Burmistrza Miasta i Gminy w Daleszycach za całokształt współpracy,
- Pana Wojewody i Starosty Powiatu Kieleckiego za udział przedstawicieli w uroczystości i składaniu wiązanek pod pomnikiem,
- Radnych Powiatu Kieleckiego oraz radnych Rady Gminy w Górnie i Daleszycach, przedstawicieli różnych zaprzyjaźnionych instytucji wojewódzkich za udział w uroczystości patriotycznej i składanie zniczy i wiązanek przy pomniku
- Pani Irminy Maliszewskiej – za aktywną współpracę w tym także pracowników Gminnego Ośrodka Kultury w Górnie,
- Pana Janusza Mochockiego za napisanie i przedstawienie rysu historycznego wydarzeń z sierpnia 1944 roku
- Dyrektorów i opiekunów Szkół Podstawowych w Górnie, Woli Jachowej, Krajnie, Daleszycach i Skorzeszycach za udział pocztów sztandarowych i drużyn ZHP.
- Pana Andrzeja Błaszczyka i reprezentacji Daleszyckiego Koła Światowego Związku Kombatantów AK za poczet sztandarowy i uroczyste złożenie wiązanki przy pomniku.
- Pocztów sztandarowych Ochotniczych Straży Pożarnych w Górnie, Woli Jachowej, Krajnie, Daleszycach i Makoszynie.
- Pana Wiesława Kalety - Gminnego Komendanta OSP w Górnie za przewodniczenie pocztom sztandarowym i uroczystemu pochodowi z kościoła pod pomnik zamordowanych.
- kapelmistrza i członków Młodzieżowej Orkiestry Dętej oraz członkiń Zespołu Śpiewaczego "Górnianecki", a także uczniom Dziecięcego Zespółu Pieśni i Tańca "Górne Nutki".
- Pań i Pana sołtysa z miejscowości Smyków, Sieraków, Niwy oraz rodzinom osób pomordowanych z Daleszyc, Smykowa i Sierakowa a także innych miejscowości, którzy licznie uczestniczyli w tym patriotycznym wydarzeniu,
- ks. prof. Tomasza Siemieńca proboszcza parafii w Górnie za odprawienie mszy św. i homilię oraz modlitwę w czasie uroczystości patriotycznej.
- ks. Tadeusza Cudzika – proboszcza parafii w Daleszycach za pomoc organizacyjną przy wielokrotnym informowaniu mieszkańców Daleszyc o planowanej uroczystości.
- Pana Kacpra Dzioby za fajne prowadzenie uroczystości i swój młodzieżowy oraz emocjonalny wkład w czasie artystycznego deklamowania Apelu poległych, we współpracy z drużyną ZHP ze Szkoły Podstawowej w Daleszycach.
Wszystkim mieszkańcom powiatu kieleckiego oraz członkom, wolontariuszom i sympatykom TPZD którzy uczestniczyli oraz pomogli w organizacji uroczystości patriotycznej, Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Daleszyckiej składa serdeczne podziękowania.
Opracował: St. Golmento – sekretarz TPZD